Uzlaştırma nedir ve bu kapsam içeriğinde kimler yer alır? Uzlaştırma; ceza soruşturması ve ceza davasında tarafsız olan yetkilinin yaşanılan uyumsuzlukla ilgili olarak, suçun mağduru ve suçun faili arasında anlaşma sağlanabilmesine dair başlatıp devam ettirdiği süreçtir.
Uzlaştırmanın temel amacı, taraflar arasında yaşanılan uyuşmazlığın, adli makamlar denetiminde kısa sürede sonuçlanmasını sağlamaktır. Uzlaştırma kapsamında yer alan suçlarda, taraflar bir araya getirilir ve yetkili uzlaştırma görevlisi eşliğinde, anlaşma şartlarını beyan ederler.
Uzlaştırma görüşmeleri, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında yapılabilir. Soruşturma ya da kovuşturma evresi sürecinde müşteki veya mağdurun ölümü gerçekleşirse, sürece mirasçıları dâhil olabilir ve bu şekilde ilerleme yapılabilir.
Uzlaştırma Şartları
Uzlaştırma nedir sorusu kadar önemli olan bir detayda uzlaştırmanın şartlarıdır. Bu kapsama dair birkaç bilgi verecek olursak;
- Mağdurun veya suçtan zarar görenin tüzel kişi olmasında uzlaştırma geçerlidir. Fakat kamu tüzel kişiliklerine yönelik işlenen suçlar bu kapsam içeriğinde yer almaz
- Soruşturma ya da kovuşturma aşaması şikâyete bağlı olan suçlar, uzlaştırma kapsamında yer alır
- Şikâyete bağlı olmayan bir suçun uzlaştırma kapsamında yer alması için, buna uygun olarak düzenlenen kanun maddesinin olması gerekir
- Cinsel dokunulmazlığı karşı işlenen suçlarda, uzlaştırma kapsamı geçerli değildir
- Uzlaştırma kapsamında yer alan suçun, kapsama dâhil olmayan başka bir suçla birlikte ve aynı mağdura yönelik olarak işlenmesi halinde uzlaştırma geçerli değildir
- Suçun birden fazla faili varsa, mağdur ister bir faille isterse de tüm faillerle uzlaşma sağlayabilir
- Suçun birden fazla mağduru varsa, şüpheli ya da sanık tüm mağdurlarla uzlaşma sağlamak zorundadır. Aksi olan durumda uzlaşma geçerli olamaz.
Çocuklarda Uzlaşma
Uzlaştırma nedir kapsamındaki önemli konulardan biri de, çocuk uzlaşma olmaktadır. Durumu suça sürüklenen ve 18 yaşından küçük olan çocuk açısından inceleyecek olursak; suçun kamu tüzel kişisine yönelik olarak işlenmemesi şartıyla, üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis ya da adli para cezasını gerektire suçlar uzlaştırma kapsamında yer almaktadır.
Uzlaştırma kapsamında çocuklar için geçerli olan bir durumda, şikâyetle alakalıdır. Çocukların işlediği suçun şikâyete bağlı suçlar arasında olup olmamasının bir önemi yoktur. Burada önemli olan etken, suçun kamu tüzel kişisine yönelik olarak işlenmemesidir. Ayrıca bir diğer etkende, suçun cezasında belirlenen üst sınırın uzlaştırma kapsamına olan uygunluğudur.