Mobbing nedir ve buna maruz kalan kişi ne yapmalıdır? Mobbing kelimesinin sözlük anlamı; psikolojik baskı, psikolojik şiddet, baskı vb. davranışların gerçekleşmesidir. İş hayatında pek çok işçinin maruz kaldığı mobbing uygulaması, haklarını bilmeyen pek çok işçinin mağduriyet yaşamasına neden olmaktadır.
İş hayatındaki pek çok hırs nedeniyle veya işçinin iş akdinin sonlandırılması amaçlı olarak mobbing uygulaması sıklıkla görülmektedir. Mobbing uygulamasına maruz kalan işçi, iş hukuku kanun maddeleri gerekliliğince kanuni olan haklarını kullanabilir.
İş hayatında yer alan mobbing uygulamasını 3 şekilde inceleyebiliriz.
Yatay mobbing: Aynı seviyede olan işçilerden birinin diğerine uyguladığı türdür.
Dikey mobbing: İşçinin, yöneticisi veya üst düzeyinde olan kişinin yapmış olduğu mobbing türüdür.
Dolaylı mobbing: İş hayatında nadiren görülen bu tür, ast kademedeki işçinin üst kademedeki işçiye uyguladığı mobbingdir.
Mobbing Nedir Nasıl İspatlanır
Mobbingin işyerinde işçiye yönelik olarak yapılan kötü davranışlar serisi olduğundan bahsetmiştik. Mobbinge uğrayan işçinin mahkemeye başvuru yapmak hakkı vardır. Fakat her dava sürecinde olduğu gibi bu süreçte de yaşanılan etkenlerin mahkemeye ispat edilmesi gerekmektedir.
Peki, mobbingin ispat yükümlülüğü kime ait olmaktadır? Bu sorunun en temel yanıtları için Yargıtay kararlarını incelememiz doğru olacaktır. Birkaç yıl öncesine kadar verilen Yargıtay kararlarına göre, ispat yükümlülüğü davacıya yani işçiye ait olmaktaydı.
Son zamanlarda verilen Yargıtay kararlarına göre ispat yükümlülüğü işçiye ait değildir. İşçinin mahkemeye mobbinge uğradığına dair beyanlar vermesinden sonra ispat yükümlülüğü işverene aittir.
Mobbing Sayılan Davranışlar
Mobbing nedir sorusunun yanıtını bir defa da yaşanılabilecek örnek vakıalardan yola çıkarak vereceğiz. Bunlar;
İşçinin, mesleki alanından başka işlerin yaptırılmaya çalışarak başarısız olmasının sağlanması
İşçinin, işyerinde yok olarak sayılması ve yaptığı işlerin göz ardı edilmesi
İşçinin, iş arkadaşları veya işvereni tarafından aşağılanması, hakarete uğraması vb. davranışlara maruz bırakılması
İşçinin, iş arkadaşları veya işvereni tarafından işten çıkartılacağına dair tehdit edilmesi
İşçinin, iş arkadaşları ya da işvereni tarafından küçük düşürülmesi
İşçi hakkında dedikodu yapılması
İşçiye yönelik iş arkadaşları veya işvereni tarafından küfür edilmesi, hakaret edilmesi vb. davranışlar
Diğer psikolojik olarak baskı yaratan davranışlar sergilenmesi
Ayrıca belirtmek isteriz ki; iş yerinde işçiye yönelik cinsel taciz tavırlarının uygulanması sadece mobbing olarak adlandırılmaz. Cinsel tacize uğrayan işçi, Türk Ceza Kanunu uygulamalarından yararlanabilir.
İş yerimde mobbinge uğradığımı düşünüyorum, ne yapmalıyım?
Merhaba Burak Bey, iletişim bilgilerinden bize ulaşabilirsiniz. İyi günler dileriz.