Ticareti terk suçu ve cezası kapsamları, İcra iflas kanunu madde 44 ve 337/a kısımlarında yer alır. Madde içeriklerinden yola çıkarak belirtmemiz gerekir ki; Ticareti terk eden borçlu, kanunda belirlenen sorumlulukları yerine getirmezse, bu vakıadan dolayı zarar görecek olan alacaklıların şikâyeti sonrasında, üç aydan bir yıla kadar hapis cezasına mahkûm edilebilir.
İcra ve iflas kanunu madde 44 içeriğine göre; ticareti erk eden tacir on beş günlük süre içerisinde keyfiyeti kayıtlı bulunduğu ticaret siciline bildirim yapmalıdır. Ayrıca bütün aktif ve pasif alacaklılarının bilgilerini gösteren mal beyanı da yapması gerekmektedir.
Ticareti Terk Etmenin Unsurları
Ticareti terk suçu ve cezası uygulamasının yapılabilmesi için kanunen geçerli olan unsurların var olması gerekir. Ticareti terk eden, kanunlarda belirtilen unsurları yerine getirmezse ceza alır. Ceza alınmasına neden olan unsurları belirtmek gerekirse;
- Terk olayını gerçekleştiren tacirin on beş günlük süre içinde mal beyanı yapmaması
- Mal beyanının eksik veya yanıltıcı şekillerde yapılması
- Mal beyanı yapılsa bile aktifinde var olan malı beyan etmemesi ya da yerine kaim olan değerini iflas veya haciz esnasında göstermiş olması
- Gerekli olan mal beyanı yapıldıktan 2 ay sonra mallar üzerinde tasarruf edilmesi
- Ticareti terk için yapılması gereken masrafların ödenmemesi
Yukarıda belirtmiş olduğumuz unsurların en az bir tanesinin gerçekleşmesiyle, ticareti terk suçu ve cezası kapsamı uygulaması yapılabilir.
Ticareti Terk Cezasının Düşmesi
Kanunlar kapsamında bazı etkenler gerçekleştiği zaman, ticareti terk cezasının düşmesi veya ceza verilmemesi kapsamından bahsedilebilir. Cezanın düşmesine ya da ceza verilmemesine neden olabilecek etkenler şu şekildedir;
- Nafaka alacaklarının dışında olan takipler hariç, alacak miktarı asgari ücret tespit komisyonu tarafından her yıl düzenli olarak belirlenen aylık en yüksek brüt asgari ücret miktarının altında bulunan takiplerde, kanunen belirlenen disiplin ve tazyik hapsi uygulaması yapılamaz.
- Ticareti terk eden suçunu işlemiş bulunan tacir, alacaklının zarara uğramamış olduğunu ispat ederse ceza almaz.
- Verilen karar, kesinleştiği günden başlayarak iki yıl geçmişse eğer uygulama yapılamaz.
- Alacaklının feragat etmesi durumunda ya da borcun ödenmiş olması durumunda, bahsi geçen durumlar ispat edilirse dava ve bütün sonuçlarıyla birlikte tüm neticeler düşerek ortadan kalkmış olur.