İhbar tazminatı, 4857 sayılı iş kanunu madde 17 içeriğinde yer almaktadır. Madde içeriğine göre belirtebiliriz ki; Belirsiz süreli iş sözleşmeleri kapsamında, iş akdinin sonlandırılması karşı tarafa önceden bildirilmelidir. Bildirim şartına uyum göstermeyen taraf, ihbar tazminatı ödemekle yükümlü kılınır.
İhbar bildiriminde dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, iş akdinin haklı ya da haksız feshe dayandırılmasıdır. İş hukuku kanun maddeleri haklı fesihte ve haksız fesihte, ihbar bildirimini ayrıma uğratmaktadır. Haklı feshe dayandırılan iş akdi etkeninde, fesih süresi geçerliliğini yitirmektedir.
İhbar tazminat ücreti ve ihbar süresi, iş yerinde çalışılan süreye bağlı olarak belirlenir. İş hukuku kapsamına göre hem işçi hem de işveren farklı bir neden olmadığı sürece ihbar kapsamı kurallarına uyum sağlamakla yükümlüdür.
İhbar Tazminatı Şartları
İhbar tazminatının hak edilmesi için kanunlar tarafından belirlenen bazı unsurlar vardır. Bunlar;
- İşçi ve işveren arasında düzenlenen geçerli bir iş sözleşmesi olmalıdır
- İşçi ve işveren arasında düzenlenen iş sözleşmesi, belirsiz süreli iş sözleşmesi şeklinde olmalıdır
- Sözleşme sürekli olmalıdır. Yani en fazla otuz gün devam eden işlerde bu tazminat hakkı olmaz
- İşçi ya da işverenin fesih talebinde bulunması gerekmektedir
- Yapılan fesih haklı sebebe dayandırılmamalıdır. Derhal fesih nedeniyle iş akdi sonlandırılırsa ihbar süresi ve tazminatından bahsedilemez
- İş sözleşmesi, karşı tarafa süre verilmeden sonlandırılmış olmalıdır. Karşı tarafa bildirim formu iletilmemiş olmalıdır.
İhbar Tazminatı Hesaplama
İhbar tazminatının hesaplanmasından önce, bu tazminat hakkının tüm geçerlilik unsurlarının gerçekleşmiş olması gerekir. İş bu tazminat hakkı hesaplanırken, iş yerinde çalışılan süre ve son maaş bilgileri hesaplamada yer alan unsurlardır.
İhbar süresine uyum sağlanmadan iş akdi sonlandırılan işçinin tazminat hakkı şu şekilde hesaplanabilir;
- 6 aydan daha az çalışan işçinin ihbar tazminat hakkı, 2 haftalık maaş ödemesidir
- 6 ay ile 1,5 yıl arasında çalışan işçinin ihbar tazminat hakkı, 4 haftalık maaş ödemesidir
- 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışan işçinin ihbar tazminat hakkı, 6 haftalık maaş ödemesidir
- 3 yıldan daha fazla çalışan işçinin ihbar tazminat hakkı, 8 haftalık maaş ödemesidir
- İhbar tazminatının ödemesinde giydirilmiş brüt ücret esas alınır. Çalışanın süreklilik kapsamında aldığı yol, yemek, ikramiye vb. ödemeler bu kapsam dâhilinde yer alır.