Part-Time Çalışan İşçilerin Hakları
Part-time çalışan işçilerin hakları nelerdir? Part-time çalışma teriminin bir diğer eş anlamıysa kısmi süreli çalışmadır. Art-time çalışan ve tam zamanı çalışan işçiler arasında, kanunen de öngörülen bazı farklılıklar vardır.
4857 sayılı iş yasası madde 13 içeriğinde, kısmi süreli çalışma hakkında beyanlar vardır. Bu madde içeriği şöyledir; İşçinin normal haftalık çalışma zamanının, tam zamanlı iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme, kısmi süreli iş sözleşmesi olur.
İş kanununa ilişkin yönetmeliğe göre; iş yerinde tam süreli çalışmanın üçte ikisi oranında olan çalışma kısmi çalışmadır. Yani haftalık tam zamanlı çalışma 45 saatken, kısmi çalışma 30 saat olarak belirlenmiştir. Bu hesaplama yapılırken işyerindeki tam zamanlı çalışma saat oranı dikkate alınmalıdır.
Part-Time Çalışan Hakları
Part-time çalışan işçilerin hakları ile ilgili olarak kanunen ta yetkiye sahip pek açıklamanın olmadığını belirtmemiz gerekir. Bu koşuldan da yola çıkarak, bazı öngörü ve Yargıtay kararları neticesinde birkaç madde belirtecek olursak;
- Tam zamanlı olarak haftalık 45 saati dolduran işçinin haftalık izin kullanması gerekirken, kısmi işçiler bu süreyi doldurmadığı için haftalık için işyeriyle olan anlaşmaları dâhilinde gerçekleşir.
- Part-time çalışan işçinin işi geçersiz nedene dayanarak sonlandırıldıysa, kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Kıdem hesaplaması, iş sözleşmesinin devam ettiği sürenin hesaplanmasıyla belirlenir.
- Part-time çalışmada sigorta hesaplaması yapılırken, çalışılan süre dikkate alınmalıdır. Bu değerlendirmeye göre; ay içerisinde çalışılan saat sayısı, günlük çalışma süresi olan zamana bölünerek prim günü hesaplanabilir.
Kısmi Süreli Çalışma Şartları
Part-time çalışan işçilerin hakları ile ilgili bilgi vermeye devam ederken, aynı anlama gelen kısmi süreli çalışan kişilerin olağan iş şartlarından bahsedeceğiz.
Kısmi süreli çalışma, tam zamanlı çalışma hayatına göre daha az süre iş yerinde vakit geçirilmesi anlamına da gelmektedir. Her iş niteliğinde kısmi çalışma yapılamaz. Kanunen de uygun görülen iş alanlarında, işçi ve işveren arasında yapılan anlaşmaya bağlı olarak kısmi çalışma uygulamasına yer verilebilir.
Doğum yapan kadın, iş haklarına dair olan tüm izinlerini kullandıktan sonra çocuğuyla ilgilenmeye devam etmeyi isteyebilir. Bu doğrultuda doğum yapan işçi, kısmi çalışma evresine geçiş yapma talebinde bulunabilir. Fakat işçinin bu talebi 1 ay öncesinde yetkililere bildirmesi gerekir.