İstihkak davası, mülkiyet hakkı çekişmeli olan taşınır ya da taşınmaz malın kime ait olduğunun belirlenmesi için çılan davadır. Hukuk içerisinde farklı gerekçelerle bu dava türüne başvurulabilir. Bunlar; haciz nedeniyle, miras nedeniyle ve malın kabul dışı elden çıkması gibi durumlar olmaktadır.
İstihkak kelimesinin hukuki anlamda açıklaması; hak kazanma ve hak ediş elde etme olmaktadır. Avcılar avukat olarak belirtmemiz gerekir ki; Borçlu, elinde olan malı başkasının mülkü ya da rehini olarak gösterdiğinde veya üçüncü şahıs tarafından mal üzerinde mülkiyet ve rehin hakkı iddia edilirse, icra dairesi bu durumu icra tutanağına işler, taraflara da bu durumu iletir. İcra daireleri istihkak davalarına karşı itiraz olup olmadığını öğrenmek için alacaklı ve borçlu olan tarafa 3 günlük süre verir.
İstihkak Davası Nedir
İcra ve iflas kanunu madde 97 içeriğinde, istihkak davasından bahsedilmektedir. İş bu davanın varlığı varsa taraflara bildirim yapılır ve itiraz hakları için üç günlük süre verilir. Ayrıca malın haciz yapıldığını sonradan öğrenen borçlu ya da üçüncü kişi bu durumu öğrenme tarihinden başlayarak 7 günlük süre içinde istihkak iddiasında bulunmalıdır.
İstihkak davasının sadece satışın yapılmaması amacıyla kötüye kullanıldığını kabul etmek için nedenler varsa, icra mahkemeleri takibin ertelenmesi talebini reddeder ve takibin devamına dair karar verilir. Eğer takibin ertelenmesine karar verilirse, haksız çıktığı halde alacaklı tarafın muhtemel zararına karşı davacıdan İİK 36 maddesine göre teminat alınır.
İstihkak Davasının Özellikleri
İstihkak davası hakkında birkaç bilgiyi maddeler halinde belirtmek gerekirse;
- Dava daima icra mahkemesinde açılmalıdır
- Hâkim tüm delilleri, serbest şekilde değerlendirir
- Dava süreci basit yargılama usulüne göre ilerler
- İstihkak davaları diğer davalardan hızlı şekilde incelenerek karar verilir
- İş bu dava mutlaka duruşmalı şekilde ilerlemelidir
- Dava karara bağlanmadan önce bahsedilen mal satılırsa dava malın değeri üzerinden devam eder
- Dava süreci devam ettiği müddetçe, satış talep süreleri işlemez
- İstihkak davasının reddi ya da kabulü durumunda, icra mahkemesinin vermiş olduğu karar maddi şekilde kesin hüküm oluşturmaktadır
- İcra mahkemesi davacı olan üçüncü kişiyi haksız bulursa, istihkak davasının reddine karar verir. Mal üzerindeki haciz etkeni kesinleşir. Ayrıca takibin ertelenmesine karar verilirse %20 oranından az olmamak koşulu ile davacı aleyhinde tazminata karar verilir.