Bakıcı Gideri (Bakım Gideri) Tazminatı Nedir?
Ülkemizde gerekli denetim ve tedbirlerin alınmamasından dolayı her gün yüzlerce iş kazası meydana gelmektedir. İş kazaları kimi zaman ne yazık ki ölümle sonuçlanmakta, kimi zaman da kazazedede ağır iş görmezlikler oluşmaktadır. İş kazası sonrası işverenler meydana gelen iş kazasını SGK’ya bildirmekle yükümlüdür. Yapılan bildirim sonrası SGK tarafından müfettiş görevlendirmesi yapılmakta olup sağlık kurulları tarafından işçinin iş görmezlik (maluliyet) oranı hesaplaması yapılmaktadır.
Alınan raporlar sonrası kazazede işçinin geçici veya sürekli şekilde bakıma muhtaç durumda olduğuna kanaat getirilmesi sonrası işveren aleyhine bakıcı gideri tazminatı talebinde bulunulabilir. Bakıcı gideri tazminatı talebinde bulunabilmek için kazanın iş kazası olması ve SGK tarafından belirlenen sağlık kurullarında işçinin geçici veya sürekli şekilde bakıma muhtaç durumda olduğuna karar verilmesi gerekmektedir. Bakıcı gideri tazminatı tedavi masrafları kapsamında değerlendirilmektedir.
Bakıcı gideri tazminatında amaç, kazazedenin hayatının geri kalanının bir kısmı veya tamamında bir bakıcıya muhtaç olması ve bu nedenle kazazedenin bakıcıya ödeyeceği ödemelerin işverenden peşinen istenmesidir. Bakıcı gideri tazminatının belirlenmesinde tarafların kusur oranı önem arz etmektedir.
Bakıcı Gideri Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Bakıcı gideri tazminatındaki hukuki amacın kazazedenin bakıma muhtaç olması ve bakıcıya ödemede bulunması nedeniyle bakıcıya ödenecek miktarın işverenden peşinen tahsili olduğunu belirtmiştik. Bakıcıya ödenecek miktar asgari ücret tutarında olmalıdır. Bu nedenle hesaplanacak bakıcı gideri tazminatında asgari ücret miktarları dikkate alınır. Bu miktar brüt asgari ücret tutarı olmalıdır.
Her ne kadar Yargıtay tarafından bakıcının ev içinde bulunan kişi olması halinde net asgari ücret miktarı üzerinden hesaplama yapılması gerektiği içtihat edilmişse de bu içtihat daha sonra değiştirilmiş ve her halükârda brüt asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğine dair yeni içtihatlar oluşturulmuştur. Kazazede işçide geçici bakıma muhtaçlık oluşmuşsa geçici dönem aralığında brüt asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmalıdır.
Kalıcı bakıma muhtaçlık halinde kazazede işçinin PMF yaşam tablosuna göre bakiye yaşam ömrü hesabı sonrası aylık brüt ücretin %10 artırılması ve %10 iskontosu sonrası elde edilecek miktarın kusur oranına çarpımıyla elde edilecek miktarın kazazedeye ödenmesi gerekmektedir.
Bakıcı Gideri Tazminatında zamanaşımı süresi ne kadardır?
İş kazalarından kaynaklı tazminat davalarında zamanaşımı süresi olayın veya failin öğrenilmesinden itibaren 10 yıldır. Bu davalarda uzamış ceza zamanaşımı sürelerinin de dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca Yargıtay kararlarında içtihat edildiği üzere Adli Tıp Kurumu tarafından hazırlanan kati rapor tarihleri de önem arz etmektedir.
Bakıcı Gideri Tazminatı Hangi Mahkemede açılmalıdır?
Bakıcı gideri tazminatlarında görevli mahkeme iş mahkemeleridir. Yetki mahkemeler konusunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtilen yetki kuralları gereğince davalının veya olayın meydana geldiği yerdeki mahkemeler yetkilidir.
Emsal Yargıtay Kararı:
Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyusmazlık; is kazası sonucu %100 oranında meslekte kazanma gücünü kaybeden davacı sigortalı için hükmedilen maddi tazminat miktarında aile içi bakım dayanısması nedeniyle bakıcı giderinden hakkaniyet indiriminin yapılıp yapılamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Ölüm nedeniyle uğranılan zararlarda ve bedensel zararlarda 55. madde ile açık biçimde hakkaniyet düşüncesiyle indirime gidilemeyeceği açıkça düzenlendiği dikkate alındığında zarar görenin aile bireylerinin zarar veren lehine sorumluluğu ve yükümlülüğü olmayacağı gibi zarar verenin sorumluluğunu haksız fiil failine hizmet eder şekilde aile bireylerine yüklemek de doğru değildir. Her ne kadar toplum aile içi bakım dayanışmasını ahlaki ödev olarak görse de, bu durumun zarar sorumlusu lehine yorumlanması mümkün değildir. Bu nedenlerle Özel Dairenin aile içi bakım ve dayanışma nedeniyle bakıcı giderinden hakkaniyet indirimi yapılmasını belirten kararına karşı verilen direnme kararı yerindedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurul Kararı (YHGK) 27.04.2021 tarihli 2018/927, 2021/531 K. Sayılı kararı
Bakıcı gideri tazminatı hakkında detaylı bilgi ve profesyonel hizmet almak için büromuzla iletişime geçebilirsiniz.