Acele Kamulaştırma Nedir
Acele kamulaştırma nedir sorusunun yanıtı ve konu kapsamı, kamulaştırma kanunu madde 27 içeriğinde açıklanmıştır. Acele kamulaştırma, olağan kamulaştırma kapsamından farklı ilerleyen bir uygulamadır. Bu uygulama içeriğinde; belli başlı olağanüstü şartların oluşmasıyla birlikte, kamulaştırmaya yönelik yapılması gereken işlemler ve süreler sonraya bırakılarak hemen kamulaştırma yapılır. Yani kişiye ait olan taşınmaza hızlı şekilde el koyulur.
Kamulaştırma, yasalar kapsamında yapılabilen bir işlemdir. İdarelerin sorumlu olduğu hizmetleri verebilmesi adına, ihtiyaç duyulan taşınmazların sahibinden alınması yöntemidir. Acele kamulaştırmanın amacı ise; acil olarak belirlenen ve istisnai olan durumlarda, kanunun daha evvelki hükümlerine uyulmasının çeşitli sakıncalar oluşturabileceği göz önünde bulundurularak, kamunun ciddi şekilde oluşabilecek zarara uğramasının önlenmesidir.
Acele Kamulaştırmanın Şartları Nelerdir
Acele kamulaştırma nedir sorusu gibi bilinmesi gereken bir konuda, acele kamulaştırmanın şartlarıdır. Acele kamulaştırmanın şartlarının en temel unsur başlıklarını belirtmek gerekirse;
- Yurt savunması ile ilgili ihtiyaçların oluşması: Kamulaştırma kanunu madde 27 içeriği, 3634 sayılı milli müdafaa mükellefiyeti kanunu uygulaması gereklilikleri.
- Özel kanunlar tarafından belirlenen olağan üstü durumların oluşması: 3213 sayılı maden kanunu, 4646 sayılı doğalgaz piyasası kanunu, 2634 sayılı turizm ve teşvik kanunu, 6491 sayılı Türk petrol kanunu, 6446 sayılı elektrik piyasası kanunu, 4737 sayılı endüstri bölgeler kanunu, 6303 sayılı afet riski alanlarının dönüştürülmesi kanunların gereklilikleri.
- Bakanlar kurulu tarafından alınan, aceleciliğine kararının oluşması: Kamulaştırma kanunu 27.maddesi içeriğinde yer alan unsurların oluşmasıyla birlikte, Bakanlar kuruluna başvuru yapılır. Bakanlar kurulu acele şekilde kamulaştırma yapılmasına karar verirse uygulama gerçekleştirilir.
Acele Kamulaştırma Kararına İtiraz
Acele kamulaştırma nedir kapsamında yer alan önemli bir konuda, acele kamulaştırmaya yönelik itiraz hakkının olup olmadığıdır. Acele kamulaştırma uygulamasının yapıldığı kamulaştırma etkeninde, taşınmaz sahibinin itiraz hakkı vardır.
Kamulaştırma kararına itiraz yapılabilmesi için, 2577 sayılı idari yargılama kanunu 34.maddesi gerekliliğince, taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkeme yetkili olmaktadır. Acele kamulaştırmada görevli mahkeme ise 2576 sayılı kanunun 5.maddesinin içeriğinde belirtilmiştir. Bu madde gerekliliğince görevli mahkeme, idare mahkemeleridir.
Acele kamulaştırma kararı alan idare, 6 aylık süre içinde “kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davası” açmalı ve diğer kamulaştırma prosedürlerini uygulamalıdır. İdare bu işlemleri yapmazsa, taşınmazın sahibi 6 aylık sürenin sonrasında “kamulaştırmasız el atma davası” açma hakkına sahiptir.